Miek Smeets, huisarts in Boechout, doctoreerde in 2018 over hartfalen. In Zorgzaam Leuven is dit project gestart. In een aantal andere regio’s van Vlaanderen zijn er ook multidisciplinaire hartfalen projecten opgestart. Deze zijn verenigd in het Lerend Netwerk Hartfalen, HeartsConnect. Met het VznkuL willen we het project nog verder uitbreiden.
Wat is het ZP hartfalen?
Recentste Europese richtlijn: elke patiënt met hartfalen komt best in een multidisciplinair zorgprogramma om risico’s op hartfalen, hospitalisaties en overlijden te vermijden.
Een multidisciplinair zorgprogramma hartfalen = gericht op een populatie met een chronische aandoening waarbij we de gezondheidsuitkomsten willen verbeteren op een kosten-effectieve manier en de kwaliteit van zorg. Het moet zowel preventief als curatief zijn met focus op zelfmanagement bij de patiënt. De ondersteuning gebeurt door een multidisciplinair team.
Patiënten dienen best lang genoeg opgevolgd te worden met persoonlijk contact of gemengde methodes.
Een eerste follow up na ontslag binnen een maand leidt tot een daling van de 30 dagen mortaliteit en de heropnames met 20%. Indien gecombineerd met een follow up bij de huisarts, zie je een nog verdere daling. Best wordt dit op voorhand bij de huisarts ingepland.
De educatie van de patiënt voor empowerment start meestal in het ziekenhuis tijdens de opname, maar het is belangrijk dit verder te zetten in de eerste lijn met herhaling opdat de boodschap blijft hangen.
De diagnose van hartfalen in de eerste lijn: 75% van de patiënten zitten op het moment van de diagnose bij de huisarts al in een vergevorderd stadium van hartfalen. Natriuretische peptiden kan hier een belangrijke rol spelen, maar dit wordt nog niet terugbetaald.
Situatie in België
Intramuraal: 2016: slechts 10% van de ziekenhuizen hadden een multidisciplinair zorgprogramma hartfalen.
Er zijn geen systematische afspraken in de transmurale fase.
Extramuraal is er niets, geen terugbetaling voor HF educatie, geen terugbetaling voor NT-proBNP. België doet het wat dat betreft zelfs slechter dan Griekenland.
Maar overal in Vlaanderen voelt men de nood om de hartfalen zorg te verbeteren. In verschillende regio’s zijn er al projecten opgezet. Met steun van de koning Boudewijnstichting zijn deze verenigd in het Lerend Netwerk Hartfalen, HeartsConnect.
Interventies
Willem Raat, huisarts in Rotselaar, die het multidisciplinair zorgprogramma in Leuven coördineert, somt de effecten van hun drie interventies in het Leuvense project op:
- Gestandaardiseerd ontslagprotocol voor gehospitaliseerde patiënten
- Educatie in het ziekenhuis
- Consult huisarts binnen de 7 dagen na ontslag
- Consult hartalen educator aan huis binnen de 14 dagen na ontslag
- Consult cardioloog binnen de 30 dagen na ontslag
- Gestructureerde ontslagbrieven naar huisarts, thuisverpleegkundige, medicatieschema + diagnose hartfalen naar apotheker
- Educatoren eerste lijn
De educatoren (verpleegkundigen) geven in de eerste lijn educatie aan patiënten omdat veel van de informatie in het ziekenhuizen verloren gaat (geriatrisch profiel patiënten, herhaling nodig, niet in goede conditie tijdens opname zelf). Zij gaan twee weken na ontslag langs. Ondertussen is de huisarts op dag zeven ook al langs geweest.
- Terugbetaling NT-proBNP labotest
Huisartsen van regio Leuven die deelnemen aan het zorgprogramma hebben toegang tot een NT-proBNP test die terugbetaald wordt.
Uitkomstmaten
Met de leden van VznkuL willen we een nulmeting starten, dan de interventies invoeren en jaarlijks een nieuwe meting doen om de evolutie van de hartfalen hospitalisaties versus all-cause hospitalisaties in kaart te brengen.
Ook aan de patiënt zullen vragenlijsten voorgelegd worden over kwaliteit van leven en self-efficacy. Dit gebeurt door de educator.
Aan de huisartsen zal gevraagd worden om jaarlijks door te geven hoeveel gecodeerde hartfalen diagnoses zij hebben in hun praktijk.
Daarnaast gebeurt er een procesevaluatie (aantal checklists bij ontslag ingevuld, aantal NT-proBNP testen, aantal hartfalen educatieve consulten).
Het doel is de kwaliteit te verbeteren, maar op termijn ook de financiering van de hartfalen zorg, meer bepaald van hartfalen educatie en de NT-proBNP labotest.
Bent u werkzaam in een ziekenhuis dat lid is van het Vlaams Ziekenhuisnetwerk KU Leuven en u heeft interesse om mee te werken aan dit zorgprogramma, contacteer ons dan.
Weet u niet of uw ziekenhuis lid is van onze vzw, zie de lijst met netwerkleden.